ترس از تاریکی در کودکان
ترس از تاریکی از جمله مشکلات شایع در بین کودکان است. اغلب کودکان از تاریکی میترسند. همراهی با کودک برای غلبه بر ترسش سبب میشود تا این اطمینان خاطر را به دست آورد که در آینده نیز میتواند بر ترسهای دیگرش غلبه کند.
علل بروز ترس از تاریکی در کودکان متفاوت است. برخی از کودکان بدون داشتن دلیل خاصی از تاریکی میترسند. در عوض برخی دیگر ترس از تاریکی آنها از یک اتفاق خاص شروع میشود. این اتفاق ممکن است دیدن یک فیلم ترسناک، شنیدن داستان ترسناک و... باشد.
جدای از علت به وجود آمدن ترس در کودکان از تاریکی، والدینی که کودکان آنها ترس از تاریکی دارند، با همراهی کردن کودک و انجام چند کار موثر میتوانند به کودک در کاهش ترس و اضطرابش کمک کنند.
در این مقاله از پیکوتویز، به بررسی دلیل ترس کودکان از تاریکی میپردازیم. علاوه بر این روشهایی در خصوص درمان ترس کودک از تاریکی بیان میکنیم. برای آگاهی بیشتر در مورد راههای کاهش ترس کودک از تاریکی تا پایان با ما همراه باشید.
ترس از تاریکی
ترس از تاریکی که نام علمی آن نیکتوفوبیا است، به این معنا است که فرد وقتی در تاریکی قرار میگیرد، استرس و اضطرابش افزایش پیدا میکند. در برخی افراد علائم ترس از تاریکی خفیف و در برخی دیگر این علائم شدیدتر است.
به طور کلی ترس از تاریکی از دوران کودکی شروع میشود و به عنوان یک بخش طبیعی از رشد تلقی میشود. در این خصوص یک مطالعه علمی در دانشگاه سنت لئو در فلوریدا انجام شد. طی این تحقیقات به این نتیجه رسیدند که از دست دادن محرکهای بینایی در تاریکی علت اصلی بروز ترس از تاریکی است. به بیان ساده همین که افراد در تاریکی نمیتوانند محیط اطراف خود را ببینند سبب بروز ترس از تاریکی میشود.
ترس از تاریکی زمانی که مکرر و غیرمنطقی باشد تبدیل به فوبیا میشود. زمانی که ترس از تاریکی مکرر باشد و برای فرد مشکل ایجاد کند از جمله مشکل در الگوی خواب باید به یک روانشناس مراجعه کرد.
ترس از تاریکی در کودکان
ترس از تاریکی از جمله رایجترین ترسها در دوران کودکی است. کودکان و خردسالان به طور کل از اشیا و اتفاقاتی که برای آنها قابل فهم نیست، میترسند. فعال بودن تخیلات و تصورات در کودکان به همراه ناتوانی در ایجاد تمایز بین آنچه که در دنیای واقعی وجود دارد با آنچه که ساخته خیال است، سبب میشود تا کودکان این را باور کنند که زیر تخت آنها یک هیولا زندگی میکند!
اگر ترس از تاریکی در کودکان به موقع شناسایی و درمان نشود، ممکن است تا دوران بزرگسالی ادامه دار شود و با فرد همراه باشد. در خصوص ترس از تاریکی کودکان، روشهای درمانی زیادی وجود دارد که والدین برای غلبه بر ترس از تاریکی کودکاشان میتوانند از آنها کمک بگیرند.
علت ترس از تاریکی کودکان
سن آغازی ترس از تاریکی در کودکان متفاوت است. به طور کلی، کودکان از سه سالگی به بعد در معرض محرکها قرار میگیرند. در سنین سه یا چهار سالگی اغلب کودکان به تماشای تلویزیون یا دیدن تصاویر کتابها علاقه نشان میدهند. این عوامل در تقویت تخیل کودک موثر است. نگرانی اصلی در به وجود آمدن ترس از تاریکی در کودکان زمانی است که کودک در معرض دیدن یک فیلم ترسناک یا تصویر ترسناکی قرار بگیرد. لازم به یاداوری است که در این سنین بروز ترس در کودکان یک موضوع طبیعی است و جز روند رشد آنها محسوب میشود.
جز ترس از تاریکی، موارد دیگر ترس نظیر ترس از هیولا، ارواح، ترس از تنها خوابیدن یا صداهای عجیب و غریب نیز ترسهای طبیعی هستند. از جمله روشهای درمان ترس از تاریکی کودکان میتوان به این مورد اشاره کرد که تا زمانی که ترس از تاریکی در کودک از بین نرفته است، کودک با روشن بودن چراغ خواب یا چراغ مطالعه بخوابد.
هنگامی که ترس از تاریکی در کودکان درمان نشود و به یک عامل اصلی در خوب نخوابیدن کودک تبدیل شود باعث ترس و اضطراب همیشگی کودک میشود و در این حالت کودک به نیکتوفوبیا مبتلا میشود.
در ادامه به بیان برخی از دلایلی که سبب بروز ترس از تاریکی در کودکان میشوند، اشاره میکنیم.
برخی از رفتارهای والدین
جالب است بدانید که والدین هم میتوانند در بروز ترس از تاریکی در کودکان موثر باشند. به عنوان مثال والدینی که بسیار مضطرب هستند این موضوع را به کودکان یاد میدهند که مضطرب باشند و از برخی مسائل باید بترسند. علاوه بر این مورد، والدینی که بسیار مراقب کودک خود هستند نیز احتمال بروز ترس از تاریکی را در کودک تشدید میکنند. وابستگی زیاد کودک به والدین در برخی موارد سبب اضطراب فراگیر کودک میشود. ژنتیک هم میتواند در بروز ترس از تاریکی موثر باشد.
وقایع استرس زا
مورد دیگری که میتوان از آن به عنوان دلیل ترس از تاریکی کودکان اشاره کرد، وقایع استرس زا هستند. به عنوان مثال برخی کودکان پس از دیدن وقایعی نظیر تصادف یا فیلمهای ترسناک دچار ترس از تاریکی میشوند.
درمان ترس از تاریکی
با دلیل ترس از تاریکی کودکان آشنا شدید. در ادامه به بیان مواردی میپردازیم که در کاهش ترس کودک از تاریکی موثر هستند.
ترس از تاریکی برای اغلب بزرگسالان یک اتفاق بی اهمیت و غیر منطقی تلقی میشود؛ اما باید دانست همین موضوع برای یک کودک خردسال بسیار حائز اهمیت است و نادیده گرفتن آن هیچ کمکی به درمان نمیکند. در برخی موارد نادیده گرفتن ترس کودک سبب تشدید آن نیز میشود. والدین باید در مورد علل ترس کودک با او صحبت کنند.
به عنوان مثال از او بپرسند که چه چیزی سبب ترسش میشود؟ گفتن این جمله به کودک که تو بزرگ شدهای و دختر/ پسر بزرگ از تاریکی نمیترسد بسیار کار اشتباهی است. برای درمان ترس بدون اینکه ترس از تاریکی را در کودک تشدید کنید با او صحبت کنید و این اطمینان خاطر را به او بدهید که هر وقت پدر/ مادر را صدا کند کنار او میروید.
یکی دیگر از روشهای کاهش ترس کودک از تاریکی این است که به رختخواب کودک بروید اما چراغ اتاق را روشن نکنید. به عنوان مثال نیمه شب کودک شما از تاریکی میترسد کار اشتباه این است که او را به اتاق خود ببرید یا اینکه چراغ اتاق را روشن کنید. بهترین راه برای کاهش ترس کودک این است که کودک در اتاق خود بماند و با در کنار او ماندن به او کمک کنید تا بر ترسش غلبه کند. لازم به ذکر است که این کار را هر شب تکرار نکنید تا برای کودک به یک عادت تبدیل نشود.
کارهای دیگری که میتوان برای درمان ترس از تاریکی کودکان انجام دهید، بازی با کودک در سایه است، نظیر دراوردن شکل حیوانات در سایه. قبل خواب افکار کودک را آرام کنید و به او بگویید که در اتاق بغلی هستید و اگر مشکی پیش بیاید کنار او هستید.
جمع بندی
به عنوان سخن پایانی باید یادآور شد که موارد گفته شده تنها چند مورد از کارهایی است که والدین برای کاهش ترس از تاریکی کودکان میتوانتد انجام دهند. ترس از تاریکی یک ترس طبیعی و همراه رشد است. به طور طبیعی با افزایش سن درمان میشود. اما اگر درمان نشد حتما باید به روانشناس مراجعه کنید.
شاید برای تان مفید باشد:
برخی از سوالات رایج در مورد ترس از تاریکی در کودکان
1. دلیل ترس از تاریکی کودکان چیست؟
ترس از تاریکی زمانی در کودکان بوجود می آید که کودکان با تماشای تلویزیون یا دیدن تصاویر کتابها تخیل شان تقویت می شود. نگرانی اصلی در به وجود آمدن ترس از تاریکی در کودکان زمانی است که کودک در معرض دیدن یک فیلم ترسناک یا تصویر ترسناکی قرار بگیرد.
2. روش های درمان ترس از تاریکی کودکان کدام اند؟
- بدون اینکه ترس از تاریکی را در کودک تشدید کنید با او صحبت کنید و این اطمینان خاطر را به او بدهید که هر وقت پدر/ مادر را صدا کند کنار او میروید.
- به رختخواب کودک بروید اما چراغ اتاق را روشن نکنید.
- بازی با کودک در سایه نیز می تواند به کاهش ترس از تاریکی کودک کمک کند.