تغییر در رده بندی گروه های سنی کتاب های کانون پرورش فکری کودک و نوجوان

رده بندی سنی قدیمی کتاب های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان 

آیا میدانستید که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از سال ها پیش تنها مرجع برای تفکیک گره سنی کتاب های مختلف بوده و کتاب ها را بر اساس گروه سنی مخاطبان خود به پنج  دسته ی "الف" ، "ب"، "ج" ، "د" و "ه" رده بندی میکرده است؟ هنگام خرید کتاب آموزشی کودک اگر دقت کنید، این رده بندی ها در پشت جلد کتاب ها درج میشد و مشخص میکرد که هر کتابی برای چه گروه سنی مناسب است. در ادامه گروه های سنی کتاب را به تفکیک توضیح و درباره رده بندی سنی جدید (رده بندی سنی کودک و نوجوان) صحبت خواهیم کرد.

گروه های سنی کتاب (رده بندی سنی کتاب)

گروه سنی الف ( سال های پیش از دبستان تا 6 سالگی)

کتاب های این گروه سنی ساده و دارای جملات کوتاه آهنگین و پرتکرار هستند. در این کتاب ها قوه تخیل کودک تقویت میگردد و همچنین کودک با اشکال و صداها آشنا میشود. این کتاب ها اصولا در مورد محیط اطراف، گیاهان و حیوانات است و دارای جملات ریتمیک میباشند.

گروه سنی ب ( کودکان 6 تا 8 سال)

6 تا 8 سالگی یعنی سال های اول ابتدایی یا دبستان کودک. در این سن کودک قدرت تجزیه تحلیل مسائل ساده و منطقی را پیدا میکنند و فهم آن ها از روابط انسان ها و مسائل اجتماعی و تربیتی بیشتر میشود. کودکان در این سن قدرت یادگیری زیادی  دارند.

گروه سنی ج ( کودکان 9 تا 11 سال)

کودکان این گروه سنی آخرین سال های دبستان خود را میگذرانند. در این سن کودک به درک عمیق تر و کامل تری نسبت به مفاهیم انتزاعی دست پیدا میکند. وبه همین دلیل میتواند مفاهیمی مانند عشق، هم نوع دوستی ، صلح و بخشش را بهتر درک کند. بنابراین داستان های بلند و یا کوتاه برای تقویت این مفاهیم میتواند برای آنها جالب و مفید باشد. برای خرید اسباب بازی جدید از جدیدترین محصولات پیکوتویز دیدن فرمایید.

گروه سنی د ( مرحله اول نوجوانی 10 و 11 سالگی)

در این مرحله کودک وارد فاز جدیدی از زندگی یعنی دوران نوجوانی میشود. دوران نوجوانی چالش بر انگیز و حساس است و نوجوان اصولا با بحران های گوناگونی روبه رومیشود، بنابراین خواندن داستان های ماجراجویانه ای که قهرمان آنها یک نوجوان است میتواند برای این دوره بسیار مناسب باشد و آن ها را در این دوره ی حسای راهنمایی کند، زیرا با خواندن این کتاب ها به بسیاری از کنجکاوی های نوجوان پاسخ داده میشود. خرید ماشین اسباب بازی برای نوجوانان بسیار جذاب و هیجان انگیز است.

گروه سنی ه ( مرحله دوم نوجوانی 15،14،13،12 سالگی)

در این دوره نوجوان علاوه بر بلوغ فکری به بلوغ جسمی نیز میرسد و این حجم از تغییرات برای یک نوجوان میتواند بسیار چالش برانگیز و دشوار باشد، بنابراین زندگی نامه های افراد موفق، مبارزات تاریخی و داستان های حماسه ای میتواند در این دوران کمک زیادی به نوجوان کند. نوجوان با خواندن کتاب های مفید میتواند به تجربیات خود اضافه کند و از وقت گذاشتن برای مسائل غیر ضروری و ناسالم جلوگیری کند.

رده بندی سنی جدید کتاب های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

دسته بندی که در بالا ذکر شد از سال های قبل از انقلاب وجود داشته و حالا با توجه به دنیای امروز و سطح اطلاعات کودکان این دسته بندی گروه های سنی تغییر کرده است. در دسته ‌بندی جدید، گروه‌های سنی به صورت ۰+ «نوزاد»، ۲+ «نوگام»، ۴+ «نوباوه»، ۷+ «نوخوان»، ۹+ «نونهال»، ۱۲+ «نونگاه»، ۱۵+ «نوجوان» و «اولیای تربیتی، مربیان و پژوهش‌گران» دسته بندی و نام‌گذاری شده است. در این دسته بندی جدید فقط به پایه سنی مناسب برای خواندن یک کتاب توجه شده و برای خواندن یک کتاب سقف سنی مشخصی تعیین نشده است.

کانون پرورش فکری کودک و نوجوان بر این باور است که ضریب هوشی، اطلاعات عمومی و اطلاعات فرهنگی کودکان امروز نسبت به گذشته رشد چشم گیری داشت است و سیستم دسته بندی قدیم دیگر برای دنیای کودکان امروز کاربردی نیست. کانون همچنین اعلام کرده است که نمیتوان کودکان را برای خواندن کتاب به طور دقیق دسته بندی کرد. هادی خورشاهیان نویسنده و شاعر کودک و نوجوان، بر این باور است که ممکن است یک کتاب برای کودکی که ساکن یک شهر پیشرفته است برای کودکی که در شرایطی با امکانات محدود زندگی میکند مناسب نباشد. و به طور کلی نمیتوان برای کتاب خواندن کودکان رده بندی دقیق و مشخصی در نظر گرفت. از لحاظ روانشناسی نیز نمیتوان حد و مرزی دقیق برای خواندن کتاب در نظر گرفت. چه بسا برخی کتاب های کودک آنقدر جذاب هستند که سنین بالاتر هم از خوندن آن ها غرق لذت میشوند. در دسته بندی جدید فقط مشخص شده که یک کتاب از چه سنی قابل خواندن است ولی حد و مرزی برای سقف گروه سنی در نظر گرفته نشده برای مثال یک کتاب میتواند از بالای 7 سال تا هر سنی قابل مطالعه باشد.  انتخاب اسباب بازی پسرانه و دخترانه می تواند در رشد فکری و ذهنی کودکان تاثیر بسزایی بگذارد.

به طورکلی به عقیده ی علم روانشناسی امروز و همچنین کانون پرورش فکری کودک ونوجوان، شرایط زندگی کودکان با هم متفاوت است و همین امر میتواند روی رشد و درک آنها از مطالعه هم تاثیرگذار باشد، بنابر این طبق دسته بندی جدید گروه های سنی کتاب ها (تقسیم بندی رده های سنی کتاب)، فقط کمترین سن مناسب برای خواندن کتاب مربوطه بر روی کتاب ها درج می‌شود تا همه ی کودکان در همه ی سطوح اجتماعی و فرهنگی بتوانند از مطالعه کتاب لذت ببرند.

برخی از سوالات رایج:

1. گروه سنی ب یعنی چی؟

گروه سنی ب یعنی کودکان 6 تا 8 سال. در این سن کودک قدرت تجزیه تحلیل مسائل ساده و منطقی را پیدا میکنند و فهم آن ها از روابط انسان ها و مسائل اجتماعی و تربیتی بیشتر میشود.

2. گروه سنی ج چیست؟

کودکان این گروه سنی آخرین سال های دبستان خود را میگذرانند. در این سن کودک به درک عمیق تر و کامل تری نسبت به مفاهیم انتزاعی دست پیدا میکند.