اندازه های استاندارد فضای مهد کودک
در این مقاله قصد داریم درباره فضای مهد کودک و استاندارد فضای مهد کودک بحث کنیم. مناسب ترین زمان برای بردن کودک به مهد در ایران از ابتدای سه سالگی است، اما بنا به نیاز افرادی که مجبورند فرزندان شیرخوار خود را در مراکز نگهداری قرار دهند، می توان 3 تا 8 ماهگی را نیز در نظر گرفت، آن هم تحت شرایطی که آن مهد فضای مناسب و امکانات لازم را داشته باشد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. رفتن به مهد کودک تا پایان 6 سالگی انجام می شود زیرا پس از آن سال تحصیلی برای کودک شروع خواهد شد.
بی شک هر چه فضای مهدکودک بزرگ تر باشد تا کودکان آزادی عمل بیشتر و به همان نسبت نظارت مسئولان مهد بر کودکان به راحتی صورت بگیرد شرایط خوبی است اما بگذارید کمی دقیق تر پیش برویم، اگر قرار است مهد کودکی را برپا کنید باید از استاندارد هایی نیز مطلع باشید. بسته به تجهیزات ثابت همچون قفسه ها، سالن بازی کودکان، تجهیزات متحرک مثل میز و صندلی کودک یا ماشین های اسباب بازی و تعداد کودکان ابعاد استاندارد مهد کودک به قرار زیر است:
طبق استاندارد های کشور، گروه های سنی متفاوت در مهد ها باید فضای مجزایی نسبت به هم داشته باشند. به طوری که به ترتیب نوزادان (3 تا 10 ماه )، (11 تا 18 ماه )، کودکان نوپا ( 19 ماه تا 2 سال )، ( 2 تا 4سال ) و ( 4 تا 6 سال ) در اتاق هایی با امکانات متفاوت مستقر می شوند.
نوزادانی که هنوز شیرخوار هستند نیازمند اتاق نگهداری، خواب، تعویض کهنه، تهیه شیر و مکانی برای تجهیزات مهد کودک مناسب گروه سنی، قفسه ها و ... می باشند که با نظر گرفتن این موارد حداقل فضای مورد نیاز به ازای هر نوزاد 2 تا 3 متر مربع است. ترجیح بر این است که 6 تا 8 نوزاد در یک اتاق باشند. متراژ ذکر شده تا زمانی که کودکان به راه بیفتند و به عبارتی در گروه کودکان نوپا قرار بگیرند همچنان صادق است با این تفاوت که وقتی آن ها به راه می افتند دیگر به جای نیاز به اتاق تهیه شیر به فضای بازی بزرگتر و کلاس های آموزشی و فضای استراحت بیشتری نیازمندند، آنها کم کم در سنین 2 تا 4 سال علاوه بر موارد ذکر شده به میز و صندلی، انواع دیگری از وسایل بازی، تخته نقاشی و از این دست موارد نیازمندند.
سالن غذا خوری نیز از بخش های مهد کودک محسوب می شود که می بایست به ازای هر کودک 2 متر مربع فضا در نظر گرفته شود.
سرویس بهداشتی مهد باید متناسب با قد کودکان و با قابلیت دسترسی آن ها حتی کودکانی با ناتوانی جسمی باشد، هیچ مانعی نباید برای آن ها در این مکان وجود داشته باشد. از طرفی به ازای هر 20 کودک بزرگ تر از 2 سال حداقل 1 توالت مورد نیاز است که البته نباید در نزدیکی سالن غذاخوری استقرار داشته باشد.
نکته دوم اینکه حداقل هایی نیز برای فضای باز مهدکودک وجود دارد. به طور کلی برای کودکان نزدیک به 6 سال، وجود حداقل 6 متر مربع فضای باز به ازای هر نفر جزو استاندارد های تعریف شده است. طوری که دست کم 30 کودک بتوانند در کنار هم بازی کنند که با یک حساب سرانگشتی متراژ 180 متر مربع حداقل متراژ فضای باز است. از دیگر ویژگی های فضای خارجی مورادی مربوط به انواع سطوح به کار رفته در حیاط است، از جمله: سطوح خاکی، شن، چمن، لوازم ورزشی کودک و سطح صاف برای اسباب بازی های چرخ دار و سطوح نرم برای امنیت بیشتر.
پیشنهاد می شود درباره آموزش رنگ آمیزی به کودک بخوانید.
سایر فضاهایی که در مهد ها وجود دارد و اندازه آن ها کاملا وابسته به متراژ اصلی مجموعه است شامل موارد زیر است:
آشپزخانه
اتاق مربیان مهد و سرویس بهداشتی جداگانه با کودک
تاسیسات
پس به طور خلاصه :
گروه سنی |
متراژ به ازای هر نفر |
حداکثر نفرات |
8 ماه تا 3 سال |
2 تا 3 متر مربع + فضای لازم برای وسایل، تخت،... |
6 تا 8 نفر در اتاق |
3 تا 6 سال |
1.5 تا 3 متر مربع + فضای لازم برای وسایل بازی،... |
15 تا 20 کودک |
برخی از سوالات رایج:
1. برای ساخت و راه اندازی فضای مهد به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
فضای مجزا برای گروه های سنی متفاوت، سالن غذا خوری، سرویس بهداشتی، فضای باز مهدکودک و ...
2. ابعاد استاندارد زمین بازی کودکان چقدر است؟
به طور کلی برای کودکان نزدیک به 6 سال، وجود حداقل 6 متر مربع فضای باز به ازای هر نفر جزو استاندارد های تعریف شده است.