سندرم تک فرزندی چیست؟
در قدیم خانه ها با معماری ایرانی و اصیل با داشتن یک حیاط زیبا و حوض فضایی مناسب برای دورهمی و رشد کودکان بود. هر خانواده‌ای در آن زمان چندین فرزند داشت که با صلح و صفای کامل در کنار هم زندگی می‌کردند. فضا برای بازی و رشد کودک مناسب بود و هیچ کودکی حس تنهایی نمی‌کرد. امروزه با زندگی آپارتمان نشینی و خانه‌های کوچک با پدر و مادری که هر دو برای امرار معاش ناچار به کار خارج از خانواده هستند با سندرمی به نام سندرم تک فرزندی رو به رو شده‌ایم. در ادامه برای توضیحات کامل، با پیکوتویز همراه باشید.
سندرم تک فرزندی چیست؟
سندرم تک فرزندی تکیه بر رشد و تربیت یک فرزند در خانواده دارد. تغییر تفکر در والدین کودکان به این سو که برای این که رشد و تربیت کودک به شکل درستی باشد نیاز است که به تنهایی تربیت شود. در صورتی که خیلی وقت‌ها تاثیر سندرم تک فرزندی بر کودک لوسی، خودخواهی و خود محوری او می‌شود.
اما به مرور که سن کودک بالا می‌رود والدین از تصمیم خود پشیمان می‌شود اما دیگر راهی برای خود نمی‌بیند.
به غیر از اینکه والدین در این دوران توان تربیت بیش از یک فرزند را در خود نمی‌بینند تمایلی نیز به این کار ندارند. مشکلات اقتصادی نیز یکی دیگر از دلایل والدین برای تصمیم به تک فرزندی است (برای اطلاعات بیشتر مقاله مزایا و معایب تک فرزندی را مطالعه کنید!).
اما سندرم تک فرزندی چه آسیب‌هایی دارد؟ آیا سندرم تک فرزندی واقعاً به نفع کودک است؟ در ادامه سعی داریم به تمام سؤالات شما در این زمینه پاسخ دهیم.
تاثیر سندرم تک فرزندی
پایین بودن رشد مهارتهای تک فرزندان
طبق نظر روانشناسان در خانواده‌هایی که فقط یک فرزند دارند کودک مهارتهای کمتری را نسبت به خانواده‌هایی که چند فرزند دارند یاد می‌گیرد. در خانواده‌های چند فرزند، فرزندان با هم تعاملاتی دارند و نسبت به یادگیری مشتاق‌تر هستند. هنگامی که بیش از یک کودک در خانه هست توجه از او برداشته می‌شود و به صورت ناخواسته کودک برای انجام کارهای خود موظف می‌شود. کارهایی مانند غذا خوردن، انجام تکالیف و ... را بدون حضور والدین نیز انجام می‌دهد.
اضطراب و استرس بالای والدین
در والدینی که تک فرزند دارند، استرس و اضطراب در آنها بالاتر است زیرا مدام نگران این هستند که اتفاقی برای فرزندشان بیافتد. طبیعی است که این حجم بالای استرس را به کودک خود نیز انتقال دهند و به او نیز آسیب بزنند. محققین بررسی کرده‌اند احتمال چاقی در کودکان تک فرزند نسبت به سایر هم سالان شان بیشتر است و همین اضطراب و استرس والدین باعث بیماری‌هایی در کودک می‌شود.
ارتباط مداوم تک فرزندها با افراد بزرگتر از خود
یکی دیگر از اتفاقات ناخوشایند سندرم تک فرزندی بلوغ زودرس کودک است. کودک تک فرزند به ناچار مدام با افراد بزرگتر از خود در ارتباط است و همین مسئله باعث آسیب‌های زیادی به او می‌شود. این بلوغ زودهنگام گاهی فقط از نظر عقلی است و بعضی مواقع از نظر بلوغ جنسی است. کودک مدام با پدر و مادر دوستان آنها یا حتی خاله عمه و دایی خود ارتباط دارند که خودش دلیل دیگری بر بلوغ زودرس است. همین مسئله ارتباط با بزرگترها باعث می‌شود کودک کمتر احساس شادی کند.
احساس تنهایی و اضطراب در کودک
نداشتن خواهر یا برادر برای کودک تک فرزند باعث می‌شود تنهایی را خیلی بیشتر حس کند. کودکان در خانواده‌هایی که جمعیت بیشتری دارند درد و دل و حرفهایشان را به خواهر و برادر خود می‌گویند و فرصتی برای همدلی و مهربانی پیدا می‌کنند. از طرفی تمرکز والدین بر روی تک فرزند باعث می‌شود او سطحی از اضطراب را تجربه کند. یک اضطراب آزاردهنده در سندرم تک فرزندی که توسط کودک حس می‌شود اضطراب این که نکند آن کودکی که والدینم انتظار دارند نباشم؟
آسیب نداشتن حامی در آینده
یکی از مهم‌ترین آسیب‌های تک فرزندی مربوط به گذر زمان است. اغلب تک فرزندان والدینی با سنین بالا دارند و از نعمت داشتن پدر بزرگ و مادر بزرگ نیز برخوردار نیستند. آنها در سنین جوانی تنهایی عجیبی را تجربه می‌کنند و بدون حامی زندگی خواهند کرد. این یکی از بخش‌های تلخ زندگی تک فرزند است اگر حتی یکی از والدین خود را از دست بدهد. آسیبی که کودک تک فرزند می‌خورد با آسیبی که کودکی که خواهر و بردار دارد می‌خورد بسیار متفاوت است.
شاید برای تان مفید باشد:
حرف آخر
سندرم تک فرزندی در گذشته بسیار آسیب زا تلقی می‌شد اما امروزه نظر روانشناسان تغییر کرده است. جدا از اینکه هدف ازدواج فرزندآوری نیست، اما داشتن یک خانواده شاد و موفق یکی از اهداف هر فردی است. در کل نمی‌توان جواب قطعی به این پرسش داد که تک فرزندی بهتر است یا چند فرزندی؟
برخی از سوالات رایج در مورد سندرم تک فرزندی
1. سندرم تک فرزندی چیست؟
سندرم تک فرزندی تکیه بر رشد و تربیت یک فرزند در خانواده دارد. تغییر تفکر در والدین کودکان به این سو که برای این که رشد و تربیت کودک به شکل درستی باشد نیاز است که به تنهایی تربیت شود. در صورتی که خیلی وقت‌ها تاثیر سندرم تک فرزندی بر کودک لوسی، خودخواهی و خود محوری او می‌شود.
2. تاثیر سندرم تک فرزندی بر روی کودک چیست؟
پایین بودن رشد مهارتهای تک فرزندان - ارتباط مداوم تک فرزندها با افراد بزرگتر از خود - احساس تنهایی و اضطراب در کودک - آسیب نداشتن حامی در آینده.
